Ένα σκοτεινό και όμορφο βιβλίο !Τo λάτρεψα! Να ένα άρτιο μυθιστόρημα. Δεν υπάρχει λάτρης της μυθοπλασίας που δεν θα το απολαύσει. Οι Ψαράδες είναι μια ιστορία που ξέρει τι θέλει και πού πηγαίνει. Κομψή κι όμως δυνατή, ούτε μια λέξη δεν περισσεύει — και καλά θα κάνετε να μη χάσετε καμιά τους!

Chigozie Obioma

Οι ψαράδες

μετάφραση: Ιωάννα Ηλιάδη

Ο Ομπιόμα μπορεί κάλλιστα να αποδειχτεί ο πιο πολλά υποσχόμενος νέος συγγραφέας από την Αφρική. Με τη φιλόδοξη προσπάθειά του να προσφέρει μια πολύπλευρη, πληθωρική περιγραφή της Νιγηρίας στα χρόνια πριν και μετά την αλλαγή της χιλιετίας, το μυθιστόρημα Οι ψαράδες εδραιώνει τον Ομπιόμα ως έναν συγγραφέα που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη
Μια εντυπωσιακή παρουσίαση του τοπικού φολκλόρ, κομψή γραφή που απογειώνεται χάρη σε εξαι ρετικά δουλεμένες διατυπώσεις. Το μυθιστόρημα μπορεί να διαβαστεί ως μια αλληγορία της πολιτικής αναταραχής σε μια Νιγηρία υπό στρατιωτική κυριαρχία. Ωστόσο, το διατρέχουν διαχρονικά θέματα όπως η αδελφική αγάπη, η αδελφοκτονία, η εκδίκηση και η μοίρα.
Εν μέρει ιστορία ενηλικίωσης, εν μέρει αρχαία ελληνική τραγωδία. Σε αυτό το πρώτο του μυθιστόρημα, που διαθέτει απατηλή απλότητα, λυρική γλώσσα πλούσια και υπνωτιστική, σχεδόν δεν υπάρχει σελίδα δίχως απρόσμενες και έξοχα δοσμένες περιγραφές και παιγνιώδη χρήση της μυθολογίας και του χιούμορ, [ο Ομπιόμα] χρησιμοποιεί το αποκαλυπτικό όραμα του τρελού για να ζωντανέψει το παράλογο πολιτικό σώμα της Νιγηρίας. Ένας καινούργιος τρόπος να συλλογιστούμε και πάλι την ιστορία του Κάιν και του Άβελ… Με φόντο το μυθικό αυτό σκηνικό ξεπροβάλλει η ιστορία της σύγχρονης Νιγηρίας, και, ίσως μια αίσθηση των ματαιωμένων ονείρων της
Το απογυμνωμένο συναίσθημα της ιστορίας κάποιες φορές δυσκολεύει την ανάγνωση μα είναι επίσης αποτυπωμένο με ακρίβεια και σπάνια μαεστρία.

Ολοκληρώνοντας το μυθιστόρημα Οι ψαράδες καταλήγεις πως πρόκειται τόσο για έναν προσωπικό καμβά όσο και για ένα υπόγειο ρεύμα κάτι μεγαλύτερου, πιο αρχέγονου.
Συνυφαίνοντας δεξιοτεχνικά το καθημερινό με το αρχετυπικό, το παράξενο, ευφάνταστο ντεμπούτο του Ομπιόμα διερευνά τη φύση της πίστης και τη δύναμη των οικογενειακών δεσμών… Ο Ομπιόμα αντιπαραθέτει αριστοτεχνικά διεισδυτικές παρατηρήσεις, πλούσιες εικόνες του φυσικού κόσμου και μοτίβα από τη βιβλική και τη φυλετική παράδοση∙ το μυθιστόρημά του επιτυγχάνει εξίσου ως πειστική σύγχρονη αφήγηση όσο και ως μεγαλόπρεπη ανάκληση προαιώνιων δοξασιών.

Κάποιες αλήθειες είναι απόλυτες. Ένα κι ένα κάνουν δύο, ο χρόνος δεν γυρίζει πίσω, ο αδερφός σου είναι πάντα αδερφός σου. Πιο σύνθετες είναι οι υποκειμενικές αλήθειες — η αγάπη, το μίσος, ο φόβος. Ακόμα πιο δύσκολο είναι ένα άλλο είδος αλήθειας: τα πράγματα αποκτούν υπόσταση όταν τους προσδίδουμε το βάρος της πίστης μας. Οι Ψαράδες  είναι μια σπαρακτική, λαμπρή διερεύνηση των συνεπειών τού να δρα κανείς βασιζόμενος σε μια τέτοια πίστη.

Μια ολοκληρωμένη τραγωδία σε προσωπική κλίμακα. Ο Ομπιόμα χειρίζεται δεξιοτεχνικά την ένταση που είναι απαραίτητη στην τραγωδία: εκ των υστέρων, τα γεγονότα μοιάζουν αναπόδραστα, ωστόσο, είναι και πάλι αδύνατο να μη διερωτηθεί κανείς αν τα πράγματα θα μπορούσαν να έχουν εξελιχτεί διαφορετικά. Κι αυτό σημαίνει ότι ο Ομπιόμα είναι ένας σπουδαίος συγγραφέας».


Η μεταφράστρια του βιβλίου Ιωάννα Ηλιάδη μας συστήνει το βιβλίο

το συνιστώ, μάλλον γιατί μού αρέσει ο Μήτσου.....

Χατζηβασιλείου Βαγγέλης 

Προστασία και απώθηση

Μια ηρωίδα σε χρόνια παράνοια που καταστρέφεται από αυτό που ήθελε να προστατέψει πρωταγωνιστεί στο πρόσφατο μυιστόρημα του Ανδρέα Μήτσου

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ:  18/06/2016

Το καλοκαίρι του 1939, πίνακας του Πιοτρ Κοντσαλόφσκι

 

Ανδρέας Μήτσου
Η Αλεξάνδρα
Εκδόσεις Καστανιώτη,
σελ. 240, τιμή 14,84 ευρώ

Το έτυμο του ονόματος Αλέξανδρος (αλέξω+ανήρ) μας δίνει τη σημασία του προσώπου που απομακρύνει τους εχθρούς, που είναι γενναίος και άξιος πολεμιστής. Υπό αυτή την έννοια και η Αλεξάνδρα είναι η γυναίκα που θέλει να βοηθήσει και να προστατέψει από το κακό. Το αρχαιοελληνικό «ανήρ» όμως δεν σημαίνει μόνο άνθρωπος και οπλίτης του εχθρού αλλά και άντρας ή αρσενικό. Κι εδώ η Αλεξάνδρα μπορεί να μετατραπεί στη γυναίκα η οποία απωθεί ή απεχθάνεται και μισεί τους άντρες. Μια τέτοια Αλεξάνδρα πρωταγωνιστεί στο καινούργιο, ομότιτλο μυθιστόρημα του Ανδρέα Μήτσου. Μια Αλεξάνδρα η οποία παρά τη γοητεία και την ομορφιά της δεν θα δεχτεί ποτέ στο κρεβάτι της αρσενικό και όταν θα το κάνει, σε προχωρημένη πια ηλικία, το μόνο που θα καταφέρει θα είναι να γνωρίσει την περιφρόνηση και την εγκατάλειψη.

Εχοντας ζήσει μια δύσκολη ζωή στη Ρωσία (πρώτα στη Μόσχα και κατόπιν στην Οδησσό και στο Καζακστάν), η Αλεξάνδρα θα οχυρωθεί στην Ελλάδα πίσω από την αυστηρή περσόνα της καθηγήτριας Αγγλικών και θα αφιερωθεί σε έναν αποκλειστικό σκοπό: να διαφυλάξει και να προστατέψει έναν πίνακα του Πιοτρ Κοντσαλόφσκι που είχε ερωτευτεί παράφορα τη ρωσίδα μητέρα της. Η Αλεξάνδρα θα υπηρετήσει έτσι και την πρώτη σημασία του ονόματός της με τη διαφορά πως ο πίνακας που θα θέσει υπό την προστασία της θα την καταστρέψει ολοσχερώς: ο μοναδικός άντρας που την πολιορκεί επί δεκαετίες και στον οποίο αποφασίζει να προσφέρει την αγάπη της σε ηλικία 68 ετών δεν ενδιαφέρεται (δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ) για την ίδια αλλά για το έργο του Κοντσαλόφσκι. Θα ακολουθήσουν φωτιά και πανικός. Ο εραστής θα βρει φρικτό θάνατο από το χέρι της και εκείνη θα βγει μισοκαμένη από το σπίτι του, καταλήγοντας με την αποκρουστική και αποτρόπαιη πλέον μορφή της σε μοναστήρι.

Ο Μήτσου έχει χρησιμοποιήσει με ποικίλους τρόπους στην πεζογραφία του το στοιχείο του φανταστικού. Στην Αλεξάνδρα το φανταστικό τείνει να ταυτιστεί με το αλλόκοτο και το εξωφρενικό, επιτρέποντας στον συγγραφέα να εικονογραφήσει με ενάργεια και ένταση τη χρόνια παράνοια της ηρωίδας. Παράνοια που συνοψίζεται σε σκηνές με άκρως δραστικό και ταυτοχρόνως υποβλητικό αποτέλεσμα, όπως εκείνη όπου το στήθος της γίνεται μπαλόνι μπροστά στα μάτια των μαθητών της και τρυπάει το ρούχο της ή εκείνη όπου όντας μικρή στη Ρωσία κατεβαίνει από ένα δέντρο και κυνηγάει τον λύκο ο οποίος την παραφυλάει στις ρίζες του.           

Το μυθιστορηματικό τοπίο παρ' όλα αυτά της Αλεξάνδρας δεν είναι χωρίς προβλήματα. Κατ' αρχάς δείχνει μάλλον αμήχανο το τελευταίο κεφάλαιο, όπου αποκαλύπτεται πως η προηγηθείσα εξιστόρηση του βίου και της πολιτείας της πρωταγωνίστριας δεν είναι παρά τα χειρόγραφα του ημερολογίου της τα οποία παραδίδει στον συγγραφέα ένας δικαστικός που υπήρξε ερωτευμένος μαζί της. Εχουμε εν προκειμένω ένα εύρημα που όχι μόνο δεν προσθέτει το παραμικρό στη δραματουργία αλλά και χαλάει άσκοπα την πυκνότητά της. Ενα δεύτερο και σοβαρότερο πρόβλημα είναι η σωρεία των δυστυχιών που πλήττουν τα πρόσωπα του οικογενειακού περιβάλλοντος της Αλεξάνδρας. Επίσης μια άσκοπη και άστοχη κίνηση: το δράμα της είναι αρκούντως ισχυρό για να χρειάζεται το οποιοδήποτε εξωγενές υποβοήθημα.

ο ΜακΓιούαν αποδεικνύεται για ακόμα μια φορά μαέστρος της αγγλικής γραφής. Σε άλλους αρέσει και σε άλλους όχι.....

Νόμος περί τέκνων

Γιαν ΜακΓιούαν
Νόμος περί τέκνων
Πατάκης, 2015
Μετ. Κατερίνα Σχινά

Γνωστός, βραβευμένος, αγαπημένος συγγραφέας για πολλούς βιβλιόφιλους, ο Γιαν ΜακΓιούαν μας χάρισε πρόσφατα ακόμα ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα, το "Νόμος περί τέκνων", όπως μεταφράζεται το "Chlidren's act/1989" του Αγγλικού Δικαίου. Είναι ο νόμος που προνεί ότι κύριος σκοπός του, όταν αυτός αφορά ανήλικα παιδιά, είναι η ευημερία του παιδιού. Αυτόν τον νόμο καλείται να εφαρμόζει η κεντρική ηρωίδα του βιβλίου, η Φιόνα Μέι, ανώτερη δικαστικός του Οικογενειακού Δικαίου.

Στα πενηνταεννιά της χρόνια, ευσυνείδητη δικαστικός, επιτυχημένη επαγγελματικά, αφοσιωμένη στη δουλειά της, παντρεμένη μ' έναν εξίσου επιτυχημένο Καθηγητή Πανεπιστημίου, βρίσκεται καθημερινά αντιμέτωπη με περιπτώσεις που απαιτούν όλη την ενέργεια, όλη την ευθυκρισία και την αμεροληψία για την εφαρμογή του "Νόμου περί τέκνων". Έχει να αντιμετωπίσει τη διαμάχη για τη φύλαξη των παιδιών σε περιπτώσεις διαζυγίου, αλλά και πιο δύσκολες περιπτώσεις, στις οποίες αντιπαρατίθενται θρησκευτικές ή πολιτισμικές διαφορές διαπληκτιζομένων γονιών. 

Η περίπτωση που θα αποτελέσει το κεντρικό θέμα του βιβλίου είναι μια τέτοια περίπτωση και μάλιστα περίπτωση ζωής και θανάτου. Ένας νεαρός, ο Άνταμ Χένρι, πάσχει από λευχαιμία. Είναι απαραίτητη η μετάγγιση αίματος για να κρατηθεί στη ζωή, αλλά τόσο οι γονείς του όσο και ο ίδιος είναι Μάρτυρες του Ιεχωβά, των οποίων η θρησκεία  απαγορεύει τη μετάγγιση. Οι γιατροί προσφεύγουν στη δικαιοσύνη ζητώντας έγκριση για τη μετάγγιση, αφού ο νεαρός, αν και χρειάζεται μόνο τρεις μήνες για να κλείσει τα δεκαοκτώ, οπότε θα μπορεί ο ίδιος να αποφασίσει για τον εαυτό του, για τον νόμο είναι ακόμα ανήλικος. Η υπόθεση εξελίσσεται σε πραγματικό δικαστικό θρίλερ. Μετά την ακρόαση και πριν η δικαστής εκδώσει την ετυμηγορία της, αποφασίζει να επισκεφθεί τον νεαρό στο νοσοκομείο. Είναι μια επίσκεψη που θα αποβεί μοιραία τόσο για την απόφαση της δικαστού όσο και για την εξέλιξη της ιστορίας.

Παράλληλα με όσα συμβαίνουν στην επαγγελαμτική της ζωή, η Φιόνα έχει να αντιμετωπίσει και τα προσωπικά της προβλήματα. Ενώ μια καθυστερημένη μεταμέλεια για την εν μέρει εκούσια ατεκνία της την απασχολεί, ο γάμος της κινδυνεύει με διάλυση.

 Όλα τα γεγονότα μας δίνονται μέσα από την εσωτερική, ψυχολογική διεργασία της ηρωίδας. Όχι μόνο τα πρόσωπα ή οι υποθέσεις τις οποίες χειρίζεται, αλλά και οι δρόμοι του Λονδίνου στους οποίους κινείται, η βροχή που τη συνοδεύει, η μουσική που ακούγεται , τα πάντα μας παρουσιάζονται μέσα από τη δική της ματιά. 

Αυτή η εσωτερικότητα είναι χαρακτηριστικό της γραφής του ΜακΓιούαν, ταυτόχρονα με ένα άλλο βασικό γνώρισμα της γραφής του: Τη λεπτομέρεια, τον προβληματισμό, τα ερωτηματικά που εγείρει. Κατορθώνει να δίνει τις λεπτότατες αποχρώσεις μιας κίνησης, μιας εικόνας, χωρίς να γίνεται φλύαρος ή ανιαρός;

 Να μας προκαλεί σκέψεις που γεννούν μέσα μας  ερωτηματικά χωρίς να γίνεται βαρύς τεχνηέντως ή και ασκόπως;. 40-50 σελίδες πριν το τέλος αρχίζεις να  μαντεύεις το τέλος , το ενδιαφέρον δεν καταφέρνει ψυχικά να το κρατά  ως την τελευταία σελίδα. Εν ολίγοις ο ΜακΓιούαν  αποδεικνύεται για ακόμα μια φορά μαέστρος της αγγλικής  γραφής. Σε άλλους αρέσει και σε άλλους όχι.....

https://drive.google.com/file/d/0B3JQ8o4MnCi7S3FCb0dfZVlCTkU/view?usp=sharing

https://drive.google.com/file/d/0BzvZwAFGpDPTaklqRUhaeUltMzA/view?usp=sharing