Ο σπουδαίος βρετανός ιστορικός Έρικ Χομπσμπάουμ υποστηρίζει ότι η
έκρηξη του Α΄ παγκόσμιου πολέμου το καλοκαίρι του1914 σηματοδοτεί το
τέλος του «μακριού» 19ου αιώνα και την ουσιαστική αρχή του «σύντομου» 20ου
αιώνα που τελειώνει το 1991 με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.
Η άποψη αυτή θεμελιώνεται στη θέση ότι οι ιστορικές εποχές προσδιορίζονται όχι τόσο από χρονολογικές σημάνσεις, αλλά από γεγονότα που διαφοροποιούν αισθητά το «μετά» από το «πριν».
Κάτω από αυτό το πρίσμα το εμβληματικό μυθιστόρημα του Γιόζεφ Ροτ «Το εμβατήριο του Ραντέτσκυ» (εκδ. Άγρα, μτφρ. Μαρίας Αγγελίδου) γραμμένο το 1932 δεν είναι μόνο ένα ρέκβιεμ για την πτώση της αυστροουγγρικής μοναρχίας των Αψβούργων, της μιάς από τις τρεις αυτοκρατορίες που παρέσυρε και γκρέμισε η λαίλαπα του Α΄ παγκόσμιου πολέμου (η ρωσική και η οθωμανική οι άλλες δύο). Είναι κυρίως ένας πικρός αποχαιρετισμός σ΄έναν ολόκληρο κόσμο που χαρακτηρίζεται από κώδικες τιμής αξιωματικών, μονομαχίες, αφοσίωση και πίστη στον μονάρχη, αυστηρά διακριτές θέσεις και ρόλους στην κοινωνική ιεραρχία… Είναι ο κόσμος του ευρωπαικού 19ου αιώνα. Ενός κόσμου κατά βάση ειρηνικού, σταθερού και κυρίως αισιόδοξου για το μέλλον.
Αυτόν τον κόσμο εξέφραζε ιδανικά και το χαρούμενο, μεγαλοπρεπές εμβατήριο του Ραντέτσκυ του Γιόζεφ Στράους που παιάνιζαν ανέμελα οι μπάντες σε όλα τα μήκη και πλάτη της απέραντης αψβουργικής αυτοκρατορίας. Μιας αυτοκρατορίας που κάλυπτε την Κεντρική Ευρώπη (Mitteleuropa), περιοχή μ΄έναν ιδιαίτερο πολιτισμό, συνισταμένη των πολλών και διαφορετικών εθνοτήτων που συνυπήρξαν για αιώνες κάτω από κοινή εξουσία.
Το μυθιστόρημα του Ροτ είναι μια τεράστια νωπογραφία αυτού του κόσμου.
επανέρχομαι......
Η άποψη αυτή θεμελιώνεται στη θέση ότι οι ιστορικές εποχές προσδιορίζονται όχι τόσο από χρονολογικές σημάνσεις, αλλά από γεγονότα που διαφοροποιούν αισθητά το «μετά» από το «πριν».
Κάτω από αυτό το πρίσμα το εμβληματικό μυθιστόρημα του Γιόζεφ Ροτ «Το εμβατήριο του Ραντέτσκυ» (εκδ. Άγρα, μτφρ. Μαρίας Αγγελίδου) γραμμένο το 1932 δεν είναι μόνο ένα ρέκβιεμ για την πτώση της αυστροουγγρικής μοναρχίας των Αψβούργων, της μιάς από τις τρεις αυτοκρατορίες που παρέσυρε και γκρέμισε η λαίλαπα του Α΄ παγκόσμιου πολέμου (η ρωσική και η οθωμανική οι άλλες δύο). Είναι κυρίως ένας πικρός αποχαιρετισμός σ΄έναν ολόκληρο κόσμο που χαρακτηρίζεται από κώδικες τιμής αξιωματικών, μονομαχίες, αφοσίωση και πίστη στον μονάρχη, αυστηρά διακριτές θέσεις και ρόλους στην κοινωνική ιεραρχία… Είναι ο κόσμος του ευρωπαικού 19ου αιώνα. Ενός κόσμου κατά βάση ειρηνικού, σταθερού και κυρίως αισιόδοξου για το μέλλον.
Αυτόν τον κόσμο εξέφραζε ιδανικά και το χαρούμενο, μεγαλοπρεπές εμβατήριο του Ραντέτσκυ του Γιόζεφ Στράους που παιάνιζαν ανέμελα οι μπάντες σε όλα τα μήκη και πλάτη της απέραντης αψβουργικής αυτοκρατορίας. Μιας αυτοκρατορίας που κάλυπτε την Κεντρική Ευρώπη (Mitteleuropa), περιοχή μ΄έναν ιδιαίτερο πολιτισμό, συνισταμένη των πολλών και διαφορετικών εθνοτήτων που συνυπήρξαν για αιώνες κάτω από κοινή εξουσία.
Το μυθιστόρημα του Ροτ είναι μια τεράστια νωπογραφία αυτού του κόσμου.
επανέρχομαι......
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου