Διαβάζοντας «Το εμβατήριο του Ραντέτσκυ» του Γιόζεφ Ροτ

Ο σπουδαίος βρετανός ιστορικός Έρικ Χομπσμπάουμ υποστηρίζει ότι η έκρηξη του Α΄ παγκόσμιου πολέμου το καλοκαίρι του1914 σηματοδοτεί το τέλος του «μακριού» 19^ου αιώνα και την ουσιαστική αρχή του «σύντομου» 20^ου αιώνα που τελειώνει το 1991 με τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης.

 Η άποψη αυτή θεμελιώνεται στη θέση ότι οι ιστορικές εποχές προσδιορίζονται όχι τόσο από χρονολογικές σημάνσεις, αλλά από γεγονότα που διαφοροποιούν αισθητά το «μετά» από το «πριν».
Κάτω από αυτό το πρίσμα το εμβληματικό μυθιστόρημα του Γιόζεφ Ροτ «Το εμβατήριο του Ραντέτσκυ» (εκδ. Άγρα, μτφρ. Μαρίας Αγγελίδου) γραμμένο το 1932 δεν είναι μόνο ένα ρέκβιεμ για την πτώση της αυστροουγγρικής μοναρχίας των Αψβούργων, της μιάς από τις τρεις αυτοκρατορίες που παρέσυρε και γκρέμισε η λαίλαπα του Α΄ παγκόσμιου πολέμου (η ρωσική και η οθωμανική οι άλλες δύο). Είναι κυρίως ένας πικρός αποχαιρετισμός σ΄έναν ολόκληρο κόσμο που χαρακτηρίζεται από κώδικες τιμής αξιωματικών, μονομαχίες, αφοσίωση και πίστη στον μονάρχη, αυστηρά διακριτές θέσεις και ρόλους στην κοινωνική ιεραρχία… Είναι ο κόσμος του ευρωπαικού 19^ου αιώνα. Ενός κόσμου κατά βάση ειρηνικού, σταθερού και κυρίως αισιόδοξου για το μέλλον.

Αυτόν τον κόσμο εξέφραζε ιδανικά και το χαρούμενο, μεγαλοπρεπές εμβατήριο του Ραντέτσκυ του Γιόζεφ Στράους που παιάνιζαν ανέμελα οι μπάντες σε όλα τα μήκη και πλάτη της απέραντης αψβουργικής αυτοκρατορίας. Μιας αυτοκρατορίας που κάλυπτε την Κεντρική Ευρώπη (Mitteleuropa), περιοχή μ΄έναν ιδιαίτερο πολιτισμό, συνισταμένη των πολλών και διαφορετικών εθνοτήτων που συνυπήρξαν για αιώνες κάτω από κοινή εξουσία.

Το μυθιστόρημα του Ροτ είναι μια τεράστια νωπογραφία αυτού του κόσμου.

επανέρχομαι......

Oh Boy : μια αυτοσαρκαστική ματιά στο γερμανικό παρόν (και παρελθόν ) και μια κινηματογραφική φρεσκάδα που πνέει στους δρόμους ενός απόμακρα οικείου Βερολίνου

Ένα 24ωρο από τη ζωή του νεαρού Νίκο, ο οποίος έχει εγκαταλείψει τις σπουδές του και περιπλανιέται στο Βερολίνο προσπαθώντας να βάλει σε τάξη τη ζωή και τις σκέψεις του. Σπιρτόζικη και γλυκόπικρη δραμεντί πάνω στις αβεβαιότητες της γενιάς των 20something με φόντο μια μελαγχολικά γοητευτική γερμανική πρωτεύουσα.

Ο γεννημένος το 1978 Γιαν­ Όλε Γκέρστερ περίμενε μια ολόκληρη δεκαετία για να γυρίσει την πρώτη του μεγάλου μήκους ταινία. Στα 23 του βρέθηκε στο πλατό του «Goodbye Lenin!» ως βοηθός παραγωγής, αλλά τα φιλόδοξα σενάρια που έγραψε μέχρι το «Oh Boy» έμειναν στο συρτάρι. Ώσπου ανακάλυψε τον Νίκο Φίσερ, έναν 25άρη ο οποίος είχε εγκαταλείψει τις σπουδές του και είχε μόλις μετακομίσει σε ένα καινούργιο βερολινέζικο διαμέρισμα προσπαθώντας να βάλει σε τάξη τις σκέψεις και τη ζωή του. Μαζί του ανακάλυψε τη γερμανική πρωτεύουσα ως ένα καινούργιο κινηματογραφικό τοπίο και αποφάσισε να μας αφηγηθεί την ενός 24ώρου, αλλά καθοριστικής σημασίας σχέση τους.
Ο Νίκο ξυπνά στο κρεβάτι μιας κοπέλας με την οποία προσπαθεί ευγενικά να κόψει κάθε περαιτέρω επαφή και, αφού προλαβαίνει την τελευταία στιγμή το ραντεβού του με τον ψυχολόγο ο οποίος θα του επιτρέψει (ή όχι ) να πάρει δίπλωμα οδήγησης, περιπλανιέται σε ένα ασπρόμαυρο και μελαγχολικό Βερολίνο αναζητώντας ένα φλιτζάνι καφέ κι έχει μια σειρά προγραμματισμένων αλλά και απρόσμενων συναντήσεων. Κάποιες από αυτές είναι αστείες, άλλες αμήχανες και μερικές απογοητευτικές, με τον Γκέρστερ να προσπαθεί να κρατήσει τον αυθόρμητο ρεαλιστικό τόνο του ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά και την αύρα μιας χαλαρής, βγαλμένης από την καθημερινότητα μελέτης χαρακτήρων. Αν και κάποιοι από τους συνομιλητές του Νίκο μοιάζουν να κουβαλούν μια έτοιμη, προκατασκευασμένη δραματική αποσκευή (ο γείτονας, ο πατέρας, ο μοναχικός πότης ), υπάρχει πολύς Γούντι Άλεν, Τζιμ Τζάρμους και Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ εδώ, υπάρχει μια πάλλουσα χιουμοριστική φλέβα, μια αυτοσαρκαστική ματιά στο γερμανικό παρόν (και παρελθόν ) και μια κινηματογραφική φρεσκάδα που πνέει στους δρόμους ενός απόμακρα οικείου Βερολίνου, τις εικόνες του οποίου συνοδεύει ένα ατμοσφαιρικό­ τζαζ μουσικό σκορ. Και στο κέντρο όλων αυτών φυσικά ο αβέβαιος Νίκο, ιδανικός ήρωας της γενιάς των 20something, έτοιμης να αφήσει την εποχή της αθωότητας πίσω της.

Α/Μ. Γερμανία. 2012. Διάρκεια: 83΄

είσαι από αυτούς που τρώνε ή τούς τρώνε;

Estômago (2007)

Director:Marcos Jorge

Writers:Fabrizio Donvito (screenplay), Marcos Jorge

Stars:João Miguel, Fabiula Nascimento, Babu Santana

Country :  Brazil - Italy

                                         ΥΠΟΘΕΣΗ

Στα πορτογαλικά "estomago" σημαίνει στομάχι. Ο κόσμος είναι φτιαγμένος από ανθρώπους που τρώνε κι από αυτούς που... τους τρώνε. Ο Νονάτο βρίσκει έναν άλλο τρόπο για να επιβιώσει: μαγειρεύει. Αρχικά σε ένα παρακμιακό μπαρ, μετά σ' ένα πολυτελές εστιατόριο και τέλος στη φυλακή. Μια μαύρη κωμωδία για την επιβίωση, την δύναμη της μαγειρικής και του έρωτα.

ο εχθρός που παραμονεύει όχι μόνο γύρω αλλά και μέσα μας......

Ο Εχθρός μου

3 / 5

Κοινωνική 2013 | Έγχρ. | Διάρκεια: 107'

Eλληνική ταινία, σκηνοθεσία Γιώργος Τσεμπερόπουλος με τους: Μαρία Ζορμπά, Μανώλης Μαυροματάκης, Γιώργος Γάλλος, Αριάδνη Καβαλιέρου

Η ζωή ενός φιλήσυχου οικογενειάρχη αναστατώνεται βίαια όταν μια συμμορία εισβάλλει ένα βράδυ σπίτι του, το ληστεύει και κακοποιεί την κόρη του. Η αστυνομία δεν έχει στοιχεία για να βρει τους υπόπτους, ένας γείτονας όμως θα του δώσει πληροφορίες και θα τον φέρει μπροστά σε ένα μοιραίο ηθικό δίλημμα.

Στο τελευταίο πλάνο της ταινίας ο ήρωας στέκεται συλλογισμένος και κατόπιν κάθεται χαμένος στις σκέψεις του πάνω στο διάζωμα που χωρίζει τα δύο ρεύματα της Λεωφόρου Κηφισίας. Πρόκειται για έναν άνθρωπο –αλλά και μια ολόκληρη χώρα– μετέωρο ανάμεσα σε δύο κατευθύνσεις, δύο δρόμους ίδιας διεύθυνσης, αλλά εντελώς αντίθετης φοράς.

 Ποιο είναι το πραγματικό τίμημα για την εφαρμογή των (προοδευτικών και φιλελεύθερων ) ιδεών μας στην πράξη; Τι πρέπει να υποστούμε δηλαδή σε προσωπικό –άρα κι εθνικό– επίπεδο για να στηθεί μια ευνομούμενη, ανεκτική και δίκαιη κοινωνία;

Ο Κώστας Στασινός, παιδί της Μεταπολίτευσης, γεωπόνος, καταστηματάρχης, οικογενειάρχης με δύο παιδιά και μια παλιά μονοκατοικία στη Νέα Σμύρνη, νομίζει πως ξέρει τις απαντήσεις. Θα βρεθεί όμως προ εκπλήξεως όταν μια συμμορία εισβάλει στο σπίτι του, το ληστέψει και κακοποιήσει την κόρη του. Η αστυνομία αδυνατεί να βρει τους ενόχους, ένας γείτονας όμως θα του δώσει πληροφορίες και θα τον φέρει μπροστά σε ένα μοιραίο ηθικό δίλημμα: να πάρει το νόμο στα χέρια του, κάτι που ο ανδρισμός του κι ένας παραδοσιακός κώδικας τιμής απαιτούν («Τι έκανες για να τους προστατεύσεις;» ρωτάει ο πεθερός του ), ή να προσπαθήσει να ξεχάσει όπως του ζητούν η γυναίκα και η κόρη του;
Πατώντας πάνω σε ένα δραματουργικά γερό και αναπτυγμένο με στερεά βήματα σεναριακό υλικό, ο Τσεμπερόπουλος υπηρετεί διακριτικά τη γεμάτη σασπένς ιστορία του. Η αφήγησή του διαθέτει μια παλιομοδίτικη στιβαρότητα, τα ψυχολογικά αδιέξοδα των χαρακτήρων του περιγράφονται με σαφήνεια (μερικές φορές απλά και μερικές απλοϊκά ), η κοινωνική πίεση είναι διαρκώς παρούσα, αλλά πάντα σε δεύτερο πλάνο (τα «Πωλείται» στους τοίχους, η διαδήλωση που ακούμε όμως δεν βλέπουμε ), και οι πρωταγωνιστές του, με πρώτο τον «άνθρωπο της διπλανής πόρτας» Μανώλη Μαυροματάκη, είναι απόλυτα πειστικοί. Τέλος, τον πιο επικίνδυνο σκόπελο ολόκληρης της διαδρομής, το διδακτισμό που μπορεί να κρύβει μια εύκολη στα ερωτήματα απάντηση, η ταινία τον παρακάμπτει με μια κινηματογραφικά και πολιτικά καθαρή στάση, φωτογραφίζοντας τον εχθρό που παραμονεύει όχι μόνο γύρω αλλά και μέσα μας.

«Βάρκες από καρπουζόφλουδες» (2004) του Ahmet Uluçay

 http://www.imdb.com/title/tt0325

ο καθένας χρειάζεται κάποιον να δώσει την αγάπη του, η οποία ακόμη δεν έχει προδοθεί από τη ζωή

Ο ΙΤΑΛΟΣ
ITALIANETZ / THE ITALIAN
του Αντρέι Κραβτσούκ

Υπόθεση: Ένα εξάχρονο παιδί μπορεί να κάνει ελάχιστα πράγματα και καταλαβαίνει εξίσου λίγα. Αλλά νιώθει πολλά.
Ο μικρός Βάνια, που ζει στο ορφανοτροφείο, πρόκειται να υιοθετηθεί σύντομα από μια νέα οικογένεια στην ηλιόλουστη Ιταλία. Κάτω από έναν καθαρό ουρανό, μια νέα ζωή θα αρχίσει. Ο Βάνια αισθάνεται όμως, ότι κάποιος δεν μπορεί να αρχίσει μια νέα ζωή όταν δεν ξέρει ακόμη την παλιά. Αποφασίζει να βρει τη μητέρα του, αλλά για να κλέψει τα στοιχεία της από τα αρχεία πρέπει πρώτα να μάθει να διαβάζει.
Μελετώντας, μαθαίνει άλλους μηχανισμούς που κυβερνούν τον κόσμο των ενηλίκων: τη διαφθορά της αστυνομίας, την απληστία των γραφειοκρατών για τους οποίους οι ξένες υιοθετήσεις είναι πηγή μεγάλου εισοδήματος και τη γενική αδιαφορία τους για τη μοίρα του παιδιού. Αντίθετα από τους ενήλικους, ο Βάνια αναλαμβάνει την ευθύνη για τον εαυτό του και για τις αποφάσεις του.

«στο λάθος τρένο που σε βγάζει στο σωστό προορισμό;».

The Lunchbox | Παραδόσεις αγάπης , 2013 (Dabba )

Το εξ αποστάσεως «γραπτό» φλερτ δυο μοναχικών ψυχών στο πολύβουο Μουμπάι, το σπιτικό φαγητό και το πού μας πάει η παλιοζωή, σε ένα μελαγχολικά τρυφερό, και σίγουρα εξαιρετικό σκηνοθετικό ντεμπούτο.

Έχοντας ως άξιους συνοδοιπόρους τον διευθυντή φωτογραφίας Μάικλ Σίμοντς και τον μοντέρ του, Τζον Λάιονς, ο πρωτοεμφανιζόμενος Ινδός Μπάτρα εντυπωσίασε στις περσινές (εξωδιαγωνιστικές) Κάννες με αυτό το καθόλα «ινδικό» (αλλά καθόλου φολκλορικό) φιλμ του. Δικαιότατα. Διότι αν και τόσο… γηγενής, η ταινία αγγίζει πανανθρώπινα, μύχια ζητήματα. Όπως η μοναξιά, η συντροφικότητα, οι φόβοι, οι απογοητεύσεις ή το πού μας πάει τελικά το αναθεματισμένο τρένο της παλιοζωής… Η ιστορία δίνεται στρωτά, απαλά και είναι απόλυτα εστιασμένη στους δυο «μικρούς» της ήρωες που ζουν μέσα στην ασύλληπτη, φασαριόζικη, αεικίνητη πολυκοσμία του Μουμπάι (η πρώην Βομβάη, έτσι;). Η Ιλά (Καούρ) είναι μια όμορφη νεαρή σύζυγος και μάνα ενός μικρού κοριτσιού. Οικουρεί. Και μαγειρεύει μανιωδώς για τον συναισθηματικά απόμακρο σύζυγό της (Βαΐντ). Διότι κάθε μέρα στο Μουμπάι –εδώ και 120, λέει, χρόνια– κάπου 5.000 «νταμπαουάλα», μια ιδιότυπη κάστα ντελιβεράδων-ποδηλατών, παραλαμβάνουν από τις οικείες και παραδίδουν στα γραφεία το ζεστό σπιτικό φαγάκι που ετοιμάζουν οι γυναίκες για τους εργαζόμενους συζύγους τους. Σύμφωνα, μάλιστα, με μελέτη κοτζάμ Χάρβαρντ, το σύστημα αυτό δουλεύει τόσο καλά, ώστε μόλις ένα στο ένα εκατομμύριο πακέτα μπορεί να παραδοθεί σε λάθος χέρια! Ε, αυτό ακριβώς είναι το «λάθος» που πυροδοτεί την ιστορία μας.
Μια μέρα, το «Lunchbox» της Ιλά παραδίδεται εκ παραδρομής στον Σαατζάν Φερνάντες (Καν, απλά εξαιρετικός). Έναν μοναχικό χήρο που εργάζεται ως λογιστής σε δημόσια υπηρεσία –και κανονικά παραλαμβάνει πακέτο «νταμπαουάλα» από κάποιο εστιατόριο. Το φαΐ είναι, ομολογουμένως, εξαιρετικό… Η Ιλά αντιλαμβάνεται το λάθος, αλλά δεν το λέει στον διανομέα. Βάζει, ωστόσο, στο πακέτο της επόμενης μέρας ένα σημείωμα προς τον νέο άγνωστο παραλήπτη του γεύματος που ετοίμασε. Κι εκείνος απαντά. Κι αρχίζει έτσι μια καθημερινή ανταλλαγή σημειωμάτων (και ευωδιαστού ινδικού φαγητού), όπου σχεδόν ασυνείδητα αυτοί οι δυο περίκλειστοι άνθρωποι αρχίζουν να αποκαλύπτουν ο ένας στον άλλον ελπίδες, απογοητεύσεις, λύπες και όνειρα που συντροφεύουν τις μοναξιές τους… Τίποτα φαντεζί, τολμηρό ή εξωπραγματικό. Όλα χαμηλότονα και διακριτικά, πασπαλισμένα με ένα αδιόρατο, σχεδόν μελαγχολικό χιούμορ. Ο δε σκηνοθετικός ρυθμός πριμοδοτεί εξαιρετικά την εύλογη απορία του θεατή: θα συναντηθούν τελικά ποτέ οι δυο τους, ή μπα; Ή, όπως λέει ο τρίτος «παράγων» της πρωταγωνιστικής εξίσωσης –ο αυτοδημιούργητος και εξωστρεφής Σαΐκ (Σιντικουί) που μαθητεύει δίπλα στον Σαατζάν και… τρώει μόνο φρούτα για μεσημεριανό– θα μπουν ποτέ, άραγε, αυτοί οι δυο άνθρωποι «στο λάθος τρένο που σε βγάζει στο σωστό προορισμό;».
Όσο κι αν το φιλμ είναι εντελώς διαποτισμένο από ινδικά χούγια και πρακτικές (χωρίς, όμως, ίχνος γραφικότητας), το χιούμορ, η ζεστασιά, η ευαισθησία του, οι ωραίες ερμηνείες και τα υπαρκτά ζητήματα που «τρώνε» μια γυναίκα η οποία ζει μόνη μες στο γάμο της ή έναν άντρα που ζει με την ανάμνηση του έγγαμου παρελθόντος του αποδεικνύονται… παγκόσμια. Αλλά και σε αμιγώς φολκλορικό επίπεδο αν το δεις, ο τρόπος που ο Μπάτρα κινηματογραφεί τα πατείς-με-πατώ-σε τρένα, τους «ακινητοποιημένους» δρόμους του πολυπολιτισμικού Μουμπάι, ή τα σπίτια-κλουβιά της μεγαλούπολης είναι και πάλι  θαυμάσιος.

 

Αργοί, τελετουργικοί ρυθμοί, ντοκιμαντερίστικη προσέγγιση, εσωτερική δραματική ένταση.

Φθινόπωρο
Autumn / Sonbahar

3 / 5

Κοινωνική 2008 | Έγχρ. | Διάρκεια: 99'

Τούρκικη ταινία, σκηνοθεσία Οζκάν Αλπέρ με τους: Ονούρ Σαϊλάκ, Μεγκί Κομπαλάτζε, Σερκάν Κεσκίν

Έπειτα από δέκα χρόνια, ο πολιτικός κρατούμενος Γιουσούφ αποφυλακίζεται για λόγους υγείας. Επιστρέφει στο χωριό του, όπου ζει με την ηλικιωμένη μάνα του. Στην κοντινή κωμόπολη γνωρίζει μια νεαρή πόρνη και αρχίζει να κάνει σχέδια για μια νέα ζωή.

Το πάθος του Πατέρα Αμάρο

ΣΙΝΕ-ΚΟΣΜΟΣ: Το πάθος του Πατέρα Αμάρο: Ένας νεαρός ιερέας, ο πατήρ Αμάρο, φτάνει σε ένα χωριό της επαρχίας του Μεξικού. Εκεί τον υποδέχεται ο ιερέας του χωριού, ο πατήρ Μπενίτο...

Θεέ μου, τι σου Κάναμε; Στην πολυπολιτισμική Γαλλία που τολμά να αντιμετωπίσει τέτοια θέματα, τη στιγμή που οι έλληνες γυρίζουν ριμέικ τον Ηλία του 16ου....

Ο Κλοντ και της Μαρί μεγάλωσαν τέσσερις κόρες με την προοπτική να μεγαλώσουν ευτυχισμένες και να καταλήξουν σε έναν γάμο, ο οποίος θα εκπληρώνει το Καθολικό «Γαλλικό Όνειρο». Εκείνες όμως έχουν άλλα σχέδια και το αποτέλεσμα είναι ξεκαρδιστικό Είδος: Κωμωδία Σκηνοθεσία: Φιλίπ ντε Σοβερόν Καστ: Κριστιάν Κλαβιέ, Σαντάλ Λομπί, Αρί Αμπιτάν, Μεντί Σαντούν Διάρκεια: 97 Χώρα: Γαλλία Έτος: 2014 Χρώμα: (Έγχρ.) Πηγή: www.lifo.grwww.youtube.com/watch?v=r0A59B5VoQA