Στο «Βαλς των δέντρων και του ουρανού» διαβάζουμε το υποτιθέμενο ημερολόγιο της Μαργκερίτ, αποκτώντας έτσι πρόσβαση σε μυστικά που η ίδια, ως τον θάνατό της, το 1949, κράτησε επτασφράγιστα.
Στην πρωτοπρόσωπη αφήγηση της ηρωίδας του ο Γκενασιά παρεμβάλλει κάθε τόσο διάφορα ντοκουμέντα: σύντομες ειδήσεις από την επαρχιακή εφημερίδα «Lanterne», σπαράγματα από την απέραντη αλληλογραφία του Βαν Γκογκ με τον αδελφό του Τεό, καθώς και κείμενα σαν αυτό από τα απομνημονεύματα της συζύγου του Τεό για την εικόνα που παρουσίαζε ο Βίνσεντ βγαίνοντας από το άσυλο τον Μάιο του 1890: «... Εγώ ήξερα ότι επρόκειτο να συναντήσω έναν άρρωστο άνθρωπο [...] και βρέθηκα μπροστά σε έναν άντρα πλήρως συγκροτημένο, χειροδύναμο, με φαρδιές πλάτες, υγιή όψη, χαρούμενη έκφραση και γεμάτο αποφασιστικότητα [...] και η πρώτη εντύπωση που σχημάτισα γι' αυτόν ήταν: σφύζει από υγεία!». Έτσι ακριβώς παρουσιάζεται και ο μυθιστορηματικός «Βίνσεντ».
Ο Γκενασιά αποφεύγει να αναφέρει το επώνυμο του ήρωά του, ενώ και για το παρελθόν του οι πληροφορίες που μας δίνει είναι ελάχιστες: ότι είναι κάπως διαταραγμένος, ότι έχει νοσηλευτεί για ένα διάστημα στο νοσοκομείο του Σαιντ-Ρεμί, ότι μόλις εξέθεσε δύο πίνακές του στο Σαλόνι των Ανεξάρτητων –ένας από τους οποίους ήταν η «Έναστρη Νύχτα»– και ότι η παραμονή του στο Οβέρ υπό την εποπτεία του γιατρού Γκασέ οφείλεται σε πρωτοβουλία του Πισαρό, ο οποίος θεωρούσε ότι μόνο καλό θα έκαναν στον φίλο του η εξοχή και ο καθαρός αέρας.
Ο Γκενασιά αποφεύγει να αναφέρει το επώνυμο του ήρωά του, ενώ και για το παρελθόν του οι πληροφορίες που μας δίνει είναι ελάχιστες: ότι είναι κάπως διαταραγμένος, ότι έχει νοσηλευτεί για ένα διάστημα στο νοσοκομείο του Σαιντ-Ρεμί, ότι μόλις εξέθεσε δύο πίνακές του στο Σαλόνι των Ανεξάρτητων –ένας από τους οποίους ήταν η «Έναστρη Νύχτα»– και ότι η παραμονή του στο Οβέρ υπό την εποπτεία του γιατρού Γκασέ οφείλεται σε πρωτοβουλία του Πισαρό, ο οποίος θεωρούσε ότι μόνο καλό θα έκαναν στον φίλο του η εξοχή και ο καθαρός αέρας.
Μυθιστορηματικές, αλλά όχι μόνο, ανατροπές, μια ιστορία αγάπης και ένα ατελέσφορο ταξίδι προς την ελευθερία είναι οι άξονες εντός των οποίων ο συγγραφέας εκκινεί το μύθο με μαεστρία, κλιμακώνοντας τη συγκίνηση και την αγωνία.
Θέτει ερωτήματα που πλέον απαντώνται διαφορετικά από την έρευνα και καταρρίπτουν εδραιωμένες αντιλήψεις: ο Βαν Γκογκ αυτοκτόνησε; ο γιατρός Γκασέ ήταν στ’ αλήθεια φιλότεχνος;
Η Μαργκερίτ και ο Βαν Γκογκ αποζητούν και οι δύο την ανεξαρτησία τους και θέτουν τη ζωγραφική στο κέντρο της ύπαρξής τους.
Η Μαργκερίτ όμως δεν μπορεί να γίνει ζωγράφος στον 19ο αιώνα επειδή είναι γυναίκα. Κι ο Βαν Γκογκ δεν θα αναγνωριστεί όσο ζει γιατί οι ιμπρεσιονιστές χλευάζονται από το κοινό και την κριτική της εποχής.
Ο Γκενασιά παραδίδει δυο υπέροχους ήρωες, έναν αναπόδεικτο μύθο, του έρωτά τους, και παίρνει θέση στη συζήτηση για την αυτοκτονία του Βαν Γκογκ. Μεταφέρει επίσης υποδειγματικά στη λογοτεχνία το αισθητικό σοκ που προκάλεσαν οι ιμπρεσιονιστές σε μια Ευρώπη ανέτοιμη να τους αναγνωρίσει.
“Το βαλς των δέντρων και του ουρανού”του Ζαν Μισέλ Γκενασιά με εξώφυλλο τη μαγική “Έναστρη νύχτα” του Βαν Γκογκ κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πόλις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου